Een warmtepomp haalt met behulp van elektriciteit warmte uit lucht, bodem of water. Het is eigenlijk een omgekeerde koelkast. Hoe beter een huis is geïsoleerd, hoe minder stroom een warmtepomp gebruikt. We kennen de hybride en de full-electric warmtepomp (site Milieu Centraal).
Bij de hybride warmtepomp blijf je je cv-ketel houden. Je krijgt naast je ketel een warmtepomp hangen en buiten je huis een buitenunit. De warmtepomp verwarmt het water voor de radiatoren tot 40 – 55°C. Hebben je radiatoren warmer water nodig, dan springt de cv-ketel bij. Voor warm kraanwater en douchen heb je in elke geval de cv-ketel nodig.
Bij de full-electric warmtepomp heb je geen cv-ketel meer. Hiermee ga je van het gas af, ook als je elektrisch kookt. De warmtepomp warmt water op voor de radiatoren tot 30 à 50°C. Daarnaast heb je een boiler nodig voor warm water voor douche/bad en kranen. Ook hier heb je een buitenunit nodig. Vaak heb je ook nog een buffervat nodig om er warm water voor de radiatoren in op te slaan. Hierdoor hoeft de warmtepomp niet steeds aan te slaan en slijt hij minder snel. Heb je vloerverwarming, dan is een buffervat meestal niet nodig.
Wanneer welke warmtepomp?
Kun je je watertemperatuur onder de 40°C krijgen en is het met een ijsdag (overdag onder 0°C en ‘s nachts onder -5°C) nog steeds comfortabel, dan kun je zeer waarschijnlijk de overstap maken naar een full-electric warmtepomp.
Bij een temperatuur tussen de 40-50°C kan het waarschijnlijk ook. Maar de vraag is dan of en hoe snel je de investering van de warmtepomp terugverdient. Eén graad lagere watertemperatuur is ongeveer 2% minder stroomverbruik.
Moet je boven de 50°C blijven om het comfortabel te houden, dan gaat het zonder extra maatregelen waarschijnlijk niet lukken om met een full-electric warmtepomp je huis ook op koude dagen warm genoeg te krijgen.
Boven de 50°C kun je beter een hybride warmtepomp aanschaffen. Of extra maatregelen nemen om die temperatuur richting 40°C te verlagen, zoals:
- Verbeteren isolatie in de kamers die je warm wilt hebben, maar dat (nog) niet lukt.
- Vergroten warmteafgifte door grotere radiatoren, vervangen radiatoren door Lage Temperatuur Radiatoren, vloerverwarming aanleggen, een airco in de kamer waar je het niet warm krijgt.
- Aanvullende verwarming op plekken waar je het net niet comfortabel genoeg krijgt, zoals infraroodpanelen of een airco unit.
- Radiatoren beter hun werk laten doen door verwijderen van de lambrisering, een rooster of gleuf in vensterbank die boven de radiator zit, meubels die voor de radiator staan verplaatsen, handdoeken en andere spullen bovenop de radiator verwijderen, radiatorventilatoren aanbrengen bij bestaande radiatoren.
- Verhogen nachttemperatuur van de thermostaat. Bij een cv-ketel kun je gerust de nachttemperatuur ’s nachts 4 à 6°C lager zetten dan overdag. Bij vloerverwarming en lage temperaturen van het cv-water duurt het te lang voordat een ruimte weer warm is. Bij vloerverwarming, Laag-temperatuur radiatoren of een lage watertemperatuur is het daarom beter de nachttemperatuur van de thermostaat niet meer dan 2 à 3°C lager te zetten dan de dagtemperatuur.
Aandachtspunten bij aanschaf van een warmtepomp
- Zijn de verwarmde ruimtes goed genoeg geïsoleerd? Hoe beter je isolatie, hoe minder energie je warmtepomp gebruikt. Iedere graad hoger van de watertemperatuur van het CV water betekent ongeveer 2% hoger elektriciteitsverbruik. Boven de 45°C gaat die toename steeds sneller.
- Hoe laag is de watertemperatuur van het verwarminssysteem bij ijsdagen zonder comfortverlies. Dat bepaalt of je naar een hybride of naar een full-electric systeem kan gaan? Richtsnoer: Onder de 60°C: gereed voor Hybride warmtepomp. Onder de 40°C: gereed voor een full-electric warmtepomp.
- Heb je de mogelijkheid al gepakt om naar een vloerverwarming (met goed geïsoleerde vloer) of lage temperatuur radiatoren te gaan? Is isolatie van de vloer niet/nauwelijks mogelijk, neem dan geen vloerverwarming, want dat verdwijnt veel warmte naar de kruipruimte of in de grond. In die situatie zijn lage temperatuur radiatoren een beter alternatief.
- Heb je bij een hybride warmtepomp ruimte naast je cv-ketel voor een warmtepomp (minimaal 35x25x70cm voor de kleinste hybride warmtepomp)? Zo nee, dan is het de uitdaging elders die ruimte te zoeken, het liefst zo dicht mogelijk bij de cv-ketel. Soms kun je de cv-ketel verplaatsen naar een plek waar meer ruimte is.
- Heb je bij een full-electric warmtepomp ruimte voor de warmtepomp, boiler en eventueel buffervat? Zo nee, ga dan op zoek naar speciale alternatieven, zoals een warmtepomp die samen met een 190 liter boiler past in een keukenkast van minimaal 190cm hoog. Of een mono block warmtepomp, die in zijn geheel buiten staat.
- Voor alle warmtepompen geldt: Heb je ruimte voor een buitenunit? Dat kan op het dak, aan een beugel of op de grond. Zo nee, ga dan op zoek naar een warmtepomp zonder buitenunit. Die werkt met gaten in de muur, pijpjes op het dak, via speciale dakpannen of komt op de plek van dakpannen. Hiervoor komen steeds meer innovaties beschikbaar. Zie ook bij veelgestelde vragen “Kan ik de buitenunit van een airco of warmtepomp overal plaatsen?”
Energiecoaches denken met je mee in de mogelijkheden rondom warmtepompen. Ze hebben ook handige rekentools om een indicatie te krijgen over de kosten en opbrengsten. Je kunt gratis een afspraak maken met een energiecoach.